Jeżeli jesteście w okolicach Katanii, to poza zwiedzaniem popularnej Taorminy udajcie się do Syrakuz. Historyczna miejscowość nazywana też miastem Archimedesa – Syrakuzy, to kolejny punkt na mapie południowo-wschodniej Sycylii, który moim zdaniem jest konieczny do zobaczenia. To jedna z najważniejszych historycznych miejscowości na Sycylii. Syrakuzy oferują jedyną w swoim rodzaju podróż w czasie, ukazując ten etap naszej cywilizacji, który opisują nie tylko książki od historii, ale także Nowy Testament.
Syrakuzy to jedno z włoskich miast o najbogatszej i zarazem najdłuższej historii, która w dodatku jest bardzo dobrze udokumentowana. W odróżnieniu od innych ośrodków miejskich, które mogą poszczycić się starożytnymi korzeniami – jak choćby Sorrento – tutaj zachowało się wiele antycznych zabudowań, które są niemym świadectwem minionych czasów. To dzięki nim Syrakuzy trafiły na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Co zobaczyć w Syrakuzach? Jakie atrakcje oferuje miasto? Zapraszamy do lektury naszego przewodnika po tym antycznym mieście.
Syrakuzy – najważniejsze atrakcje
Wyspa Ortygia
Dla turystów zwiedzanie Syrakuz jest równoznaczne z wizytą na Ortygii – małej wyspie, która zajmuje nieco ponad 0,6 km² i jest połączona z lądową częścią miasta dwoma mostami. Ortygia to historyczne centrum Syrakuz, znane również jako stare miasto (Città Vecchia). Wyspa jest na tyle mała, że zwiedzimy ją bez problemu pieszo. Poza zwiedzaniem popularnych zabytków warto jest się też przespacerować bocznymi uliczkami wyspy i poczuć antyczną atmosferę miasta.
Muzeum Archimedesa
Nieopodal mostów łączących Ortygię z miastem znajduje się Muzeum Archimedesa, słynnego filozofa i matematyka, który pochodził z właśnie Syrakuz. Pełna nazwa tego obiektu to Museo Archimede e Leonardo – gromadzi on eksponaty związane nie tylko z wybitnym mieszkańcem miasta, ale również z innym włoskim geniuszem, Leonardo da Vinci. W muzeum można znaleźć m.in. starannie wykonane reprodukcje modeli maszyn, których wynalazcą był da Vinci. Do wykonania modeli użyto technik i materiałów charakterystycznych dla epoki, w której żył i tworzył ten wybitny wizjoner. Wystawa zawiera ok. 60 prac, a także opracowania anatomiczne, które pokazują wielkie zainteresowanie twórcy anatomią ludzkiego ciała. Część ekspozycji jest oczywiście poświęcona samemu Archimedesowi i jego matematycznym badaniom. Wystawa jest zaprojektowana w niezwykle autentyczny sposób i przenosi zwiedzających w świat, który istnieje już tylko na kartach historii.
Muzeum jest interaktywne, więc świetnie nadaje się do odwiedzenia również przez dzieci, w tym wycieczki grupowe ze szkół. Muzeum jest czynne codziennie, od 10.30 do 19.00.
Koszt biletu to 7€ dla osoby dorosłej, 6€ dla studentów, 5€ dla dzieci. Bilet rodzinny, obejmujący wejście dwójki dorosłych z dwojgiem dzieci kosztuje 22€.
Plac Archimedesa (Piazza Archimede)
Idąc dalej natrafimy się kolejny ciekawy punkt na mapie Ortygii, kty warto zobaczyć. Plac Archimedesa, bo o nim mowa, w czasach greckich był skrzyżowaniem dróg, a bieżącą formę zaczął przyjmować dopiero w okolicach XVI wieku, gdy zaczęto wokół niego wznosić budynki należące do szlachty. W centralnym punkcie placu znajduje się Fontanna Diany. Po północnej stronie Piazza Archimede znajduje się Banco di Sicilia, pałac zbudowany w I połowie XX wieku. Po wschodniej stronie można podziwiać późnobarokowy budynek Palazzo Pupillo, zbudowany pod koniec XVIII wieku. Fasada budynku posiada aż pięć portali i liczne balkony, które są znakiem rozpoznawczym budowli.
Najstarszym budynkiem na placu jest zbudowany u schyłku XIV wieku Palazzo Lanza Bucceri. Obiekt przeszedł w XV wieku renowację, której zawdzięcza swój obecny, renesansowy charakter.
Fontanna Diany
W centralnej części placu Archimedesa znajduje się wspomniana już fontanna rzymskiej bogini Diany – zbudowana w 1907 roku przez rzeźbiarza, Giulio Moschetti. Fontanna robi niesamowite wrażenie i jest jedną z większych atrakcji w Syrakuzach.
Plac katedralny (Piazza del Duomo) i Katedra Najświętszej Marii Panny
Sercem wyspy Ortygia jest Piazza del Duomo, czyli plac katedralny, wokół którego wznoszą się historyczne budowle, takie jak Katedra Najświętszej Marii Panny i 2 pałace. Katedra jest szczególnie ciekawym zabytkiem ze względu na to, że w jej architekturze łączą się różne style, popularne na przestrzeni wieków, gdy była rozbudowywana i udoskonalana.
Starożytną część budowli stanowi świątynia Ateny, zdobiona kolumnami doryckimi. Wokół niej zbudowano katedrę, której barokowa fasada i potężne, kamienne schody z posągami apostołów są dziś znakiem rozpoznawczym Piazza del Duomo.
Obecny wygląd większości budowli otaczających Plac Katedralny zawdzięczamy XVII- i XVIII-wiecznym twórcom. Na placu można podziwiać m.in. Pałac Biskupów, kościół św. Łucji, Palazzo Beneventano del Bosco oraz budynek ratusza.
Palazzo Beneventano del Bosco zasługuje na szczególną uwagę, gdyż powstał w miejscu dawnego średniowiecznego pałacu, który został zniszczony przez trzęsienie ziemi w II połowie XVII wieku. Pałac odbudowano niespełna 100 lat później w stylu sycylijskiego baroku. Obiekt zachwyca swoją złożoną formą, z wewnętrzny dziecińcem, licznymi rzeźbami i freskami. Istnieje możliwość zwiedzania pałacu, ale jedynie po uprzednim uzyskaniu zgody właścicieli budynku.
Castello Maniace
W najbardziej wysuniętej na południe części wysepki Ortygia znajduje się niezwykły zabytek, którego wyjątkowość podkreślają okoliczności przyrody. Zamek Maniace, zbudowany został na rozkaz cesarza rzymskiego, Fryderyka II w latach 1232-1240. Początkowo zamek funkcjonował jako królewska rezydencja, lecz pod koniec XV wieku zmienił swoje przeznaczenie i stał się więzieniem. W późniejszych latach miał duże znaczenie obronne, pełnił rolę miejskiej fortyfikacji. Budowlę wyróżnia zdobiony, marmurowy portal i surowa stylistyka – zbudowany jest na planie prostokąta, z czterema wieżami po bokach. Forteca posiada solidny mur oraz obszerny dziedziniec.
Współcześnie zamek jest udostępniony dla zwiedzających. Obiekt jest czynny codziennie, w poniedziałki i soboty od 11.30 do 16.30, a w pozostałe dni od 8.30 do 13.30. Cena biletu normalnego 8€, a ulgowego 6. Bilety można zakupić w kasie lub online tutaj.
Źródło Aretuzy
Na Ortygii znajduje się jeszcze jedna atrakcja, której nie możemy pominąc w naszym przewodniku. To źródło Aretuzy, jedno z najbardziej fascynujących miejsc w Syrakuzach. Porośnięte dzikim papirusem (co jest rzadkością w Europie) było inspiracją i fascynoało poetów. Legenda głosi, że bóg rzeki Alfeusz zakochał się w Aretuzie, nimfie Artemidy i próbował ją uwieść. Aretuza uciekająca przed nim została zamieniona przez boginię Diany w źródło.
Co jeszcze zobaczyć w Syrakuzach?
Syrakuzy to nie tylko historyczne centrum na wysepce Ortygia. To również liczne atrakcje poza Ortygią, które także warto zwiedzić.
Teatr Grecki i Archeologiczny Park Neapolis
Teatr Grecki jest najsłynniejszym zabytkiem znajdującym się w parku Neapolis i na terenie Syrakuz, wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Początki budowli sięgają V wieku p.n.e. (choć naukowcy twierdzą, że podstawa świątyni może pochodzić nawet z końcówki VI wieku p.n.e.) – na przestrzeni czasu obiekt był wielokrotnie przebudowywany – również w starożytności (m.in. w III wieku p.n.e. oraz w czasach rzymskich). W antyku teatr cieszył się ogromną popularnością – odbywały się tu nie tylko prestiżowe przedstawienia, ale również powszechne zgromadzenia, procesy i imprezy o charakterze rozrywkowym. Było to także ważne miejsce kultu.
Teatr Grecki to niezwykle atrakcyjne miejsce do badań archeologicznych, których przedmiotem jest od XIX wieku – i cały czas przyciąga wielu badaczy. Intryguje też setki tysięcy turystów, dla których właśnie ten zabytek jest jednym z najciekawszych na Sycylii.
Drugim istotnym zabytkiem w Parku Neapolis jest amfiteatr rzymski w kształcie elipsy, o wymiarach 140 długości i 119 metrów szerokości. Zabytek jest datowany na okres między II a IV wiekiem, istnieją przypuszczenia, że budowa rozpoczęła się jeszcze za panowania cesarza rzymskiego – Nerona. Ten wspaniały dowód starożytnej myśli architektonicznej przez lata pozostawał ukryty pod ziemią, a odkopano go w 1839 roku. W amfiteatrze odbywały się w czasach antycznych walki gladiatorów, był więc ważnym ośrodkiem rozrywki dla miejscowej ludności, reprezentującej wszystkie sfery, od arystokracji aż do pospolitego ludu.
To, co obecnie zostało z tej monumentalnej budowli, jest jedynie cząstką dawnej świetności, ale i tak budzi podziw i szacunek współczesnych ludzi dla kunsztu starożytnych budowniczych.
Park archeologiczny jest czynny codziennie od 8.30 do 18.30. Cena biletu to 10€ dla dorosłych, 5€ dla młodzieży, dzieci do 12 roku życia mają wstęp gratis. W pierwszą niedzielę każdego miesiąca obowiązuje darmowy wstęp dla zwiedzających.
Kamieniołomy Latomia i Ucho Dionizjusza
Kolejna atrakcja znajduje się nieopodal greckiego teatru i jest ciekawą odskocznią od monumentalnych zabytków architektonicznych. Latomia to kamieniołomy, które działały od VI wieku p.n.e. Przepastne jaskinie są wykopane w wapieniu, a najbardziej znaną z nich jest Latomia del Paradiso, o głębokości dochodzącej do 65 metrów. Ten tzw. Rajski Kamieniołom charakteryzuje się wyjątkowymi właściwościami akustycznymi.
Wejście do jaskini przypomina kształtem małżowinę uszną, przez co jest nazywane Uchem Dionizjusza. Uważa się, że nazwę wymyślił sam Caravaggio, który odwiedził to miejsce w 1608 roku – odnosi się ona do słynnego tyrana, który podobno utworzył w tej jaskini więzienie. Legenda głosi, że niezwykła akustyka pozwalała podejrzliwemu władcy słuchać szeptów swoich więźniów, które potęgowane były przez echo.
Obiekt jest czynny codziennie od 8.30 do 15.30.
Plaże w Syrakuzach
Syrakuzy to na pewno nie miejsce dla miłośników plażowania. W samym mieście znajdziemy jedną niewielką zatoczkę z kamienistą, ale bardzo efektowną plażą.
Cala Rossa
Plaża Cala Rossa ma żwirowe podłoże i najlepiej sprawdza się jako miejsce na poranny wypoczynek, gdyż po południu jest już skąpana w cieniu. Cala Rossa, choć bardzo niewielka, gwarantuje piękne widoki na zabudowę starego miasta i jest wdzięcznym obiektem do zdjęć. Będzie idealnym miejscem na schłodzenie się po zwiedzaniu miasta, zwłaszcza w letnie dni, kiedy temperatura w Syrakuzach potrafi przekraczać 40°.
Spiaggia dell’Arenella
Piaszczystą plażą w okolicy jest Spiaggia dell’Arenella, zlokalizowana ok. 10 km od centrum Syrakuz. Plaża jest publiczna i znajdują się na niej prysznice, istnieje też możliwość wypożyczenia leżaków i parasoli. Woda jest bardzo czysta, a zejście do niej łagodne. Obok publicznej plaży jest większy, płatny sektor, który jest dobrą opcją dla osób odwiedzających region w sezonie, gdy na bezpłatnej części może być już tłoczno.
Fontane Bianche
Jeszcze dalen na południe, ok. 30 minut jazdy od centrum Syrakuz znajduje się jedna z najpopularniejszych plaż na Sycylii, Fontane Bianche. Ma piaszczyste podłoże, łagodne zejście do wody i rozbudowaną infrastrukturę w postaci parasoli i leżaków. Miejsce jest odpowiednie dla rodzin z dziećmi, a w pobliżu znajdują się restauracje. My odwiedzając tę plażę w czerwcu zastaliśmy niestety tłumy plażowiczów.
Jak dojechać do Syrakuz?
Na samą Sycylię najłatwiej jest dolecieć tanimii liniami do Katanii, Palermo lub Trapani. Najbliżej o Syrakuz jest z Katanii. Możemy tu dojechać samochodem, lub pociągiem regionalnym. Podróż trwa nieco ponad godzinę, a bilet kosztuje 7,60 €.
Podróż komunikacją miejską z Palermo jest bardziej skomplikowana. Najlepiej będzie wybrać autobus, który dowiezie nas do Syrakuz w ponad 3 godziny. Koszt takiego biletu to kilkanaście euro.
Pogoda
Ten region Sycylii charakteryzuje się krótkim i bardzo ciepłym latem oraz wietrzną, chłodną zimą. Pogoda jest przyjemna już na przełomie kwietnia i maja, gdy średnie maksymalne temperatury zaczynają zbliżać się do 20 stopni Celsjusza i systematycznie rosną, by osiągnąć szczyt w lipcu i sierpniu. W wakacje temperatury w Syrakuzach dochodzą do 30 stopni, noce są wówczas ciepłe i sprzyjają turystycznym eskapadom. Jeszcze w październiku termometry w dzień wskazują tu zazwyczaj ponad 20 stopni.
Mimo korzystnych temperatur, jakie utrzymują się w Syrakuzach przez większą część roku, region najlepiej jest odwiedzać od maja do września, gdyż wówczas notuje się tu najmniej opadów deszczu.
Kuchnia
Region ten jest prawdziwą gratką dla wielbicieli pysznego pieczywa – słynie bowiem z chleba, cechującego się chrupiącą skórką i miękkim środkiem. Sekretem tutejszego pieczywa jest mąka, uzyskiwana z pszenicy durum, która odpowiada za niepowtarzalny smak chleba z Syrakuz. Lokalne pieczywo doskonale komponuje się z regionalnymi serami – zwłaszcza ricottą i pecorino.
Okolica słynie również z win, szczególnie tych produkowanych ze szczepu Nero d’Avola. Winorośle są uprawiane w Syrakuzach od czasów starożytnych, a wina uzyskiwane z Nero d’Avola uchodzą za najpopularniejsze sycylijskie trunki.
W Syrakuzach bardzo popularne są dania makaronowe, podawane z dodatkiem ryb i owoców morza. Powszechną potrawą w tym regionie jest makaron z anchois, czosnkiem i bułką tartą. Innym znanym w tych stronach daniem jest makaron z sosem mauretańskim, gdzie składnikami są ikra, tuńczyk, cynamon i sok z cytrusów.
A jeżeli chodzi o kuchnię sycylijską, to popełniliśmy w tym temacie osobny artykuł. Zapraszamy do lektury:
Noclegi
W centrum oraz w sezonie noclegi w Syrakuzach są dośc drogie. Za dobę hotelową, w przyzwoitej jakości hotelu w okolicach centrum Syrakuz musimy zapłacić przynajmniej 100€. My do Syrakuz udaliśmy się tylko na jeden dzień, tak robi też większośc turystów. Warto jest zabookować hotel z wyprzedzeniem.
